سوغات اصلی اصفهان و یکی از بهترین و پرطرفدارترین تنقلات سنتی ایران، گز است که البته در برخی دیگر از شهرهای ایران نظیر کرمان، همدان، یزد و فارس نیز تولید میشود؛ اما مرغوبترین و بهترین نوع گز، گز اصفهان است. برای اولین بار شخصی به نام محمدعلی شکرچیان در اصفهان اقدام به تولید گز کرد. به طور تقریبی حدود ۹۰ درصد گز کشور در اصفهان تولید میشود. جالب است بدانید که گز در سازمان جهانی مالکیت فکری به نام اصفهان ثبت شده است. برای آشنایی با طرز تهیه گز و آشنایی با انواع گز با ما همراه باشید.
سرفصل های مقاله
تمامی روش های طرز تهیه گز
در تولید گز از هیچ نوع مواد یا افزودنی غیرطبیعی استفاده نمیشود. گز اصفهان از مادهای اصلی به نام انگبین یا گزانگبین (که عصاره و شهد آن مورد استفاده قرار میگیرد) تهیه میشود؛ اما از آنجایی که انگبین قیمت بسیار بالایی دارد برای تهیه گز از گلوکز استفاده میکنند.
به طور کلی مواد تشکیل دهنده گز شامل: شکر، سفیده تخم مرغ، گلاب، مغز پسته یا بادام، گلوکز و گزانگبین است که با توجه به تنوع بالای گز ممکن است در برخی ترکیبات با هم متفاوت باشند. گز آردی، گز لقمهای، سوهان گز، گز شکلاتی، گز خرمایی، گز بدون قند و… از انواع گز میباشند که در ادامه به توضیح تمامی روش های طرز تهیه گز میپردازیم.
طرز تهیه گز آردی
برای تهیه گز آردی در منزل، مواد زیر لازم است:
- سفیده تخم مرغ یک عدد
- گلوکز نصف پیمانه
- شکر نصف پیمانه
- گلاب یک چهارم پیمانه
- آب یک چهارم پیمانه
- آرد یک پیمانه
- مغز پسته یا بادام به اندازه دلخواه
ابتدا شکر، گلاب و آب را درون یک ظرف با یکدیگر مخلوط کنید و آن را روی شعله بسیار ملایم گاز قرار دهید. پس از آن که شکر به طور کامل در آب حل شد، گلوکز را اضافه کرده و اجازه دهید این شربت به مدت ۱۰ دقیقه روی حرارت ملایم باقی بماند
. شربت حاصل باید به اندازه کافی غلیظ باشد؛ زیرا اگر غلظت شربت کم باشد گز شل خواهد شد. برای تست غلظت شربت میتوانید آن را بین دو انگشت خود قرار دهید؛ اگر شربت حالت کشدار به خود گرفت، حاضر است.
حال آن را از روی شعله گاز برداشته و روی سماور یا بخار کتری بگذارید تا گرم بماند. سپس سفیده تخم مرغ را هم بزنید و تا زمانی که سفیده فرم بگیرد هم زدن را ادامه دهید. منظور از فرم گرفتن این است که وقتی کاسه حاوی سفیده همزده را برمیگردانید سفیده از ظرف بیرون نریزد.
سپس کمی از شربت را به سفیده اضافه و بعد از کمی هم زدن و یکدست شدن، تمامی آن را به شربت اضافه کرده و شروع به هم زدن کنید. پس از یکنواخت شدن مخلوط با یک قاشق چوبی، مخلوط را هم بزنید. این کار باید تا ۴۵ دقیقه ادامه یابد تا مایه گز حالت سفتی به خود بگیرد.
دقت داشته باشید که در تمام مدتی که شربت را هم میزنید حرارت بسیار ملایم باشد؛ همچنین مراقب باشید تا شربت ته نگیرد. پس از آن که شربت سفت شد زیر گاز را خاموش کنید.
در این مرحله پسته یا بادام را به اندازه دلخواه اضافه کنید و تا پخش شدن کامل پسته یا بادام در کل مایه گز، عملیات هم زدن را ادامه دهید. حال روی یک پلاستیک فریزر بزرگ، مقداری آرد بپاشید، مایه گز را روی آن پهن کنید و سپس روی آن را با آرد بپوشانید. گز را به مدت ۲ ساعت در یخچال قرار دهید و زمانی که به طور کامل سفت شد آن را برش بزنید.
طرز تهیه گز لقمهای
طرز تهیه گز لقمه دقیقا مشابه گز آردی میباشد؛ با این تفاوت که گز آردی را درون آرد میغلتانیم اما گز لقمه پس از آماده شدن به قطعات مساوی (به شکل دایره یا مربع) برش میخورد.
طرز تهیه سوهان گزی
سوهان گزی، مخلوطی از سوهان قم و گز اصفهان است. در این ترکیب پرطرفدار، گز در داخل سوهان قرار میگیرد و به صورت لقمهای عرضه میشود. برای تهیه سوهان گزی ابتدا سوهان را روی یک سینی چرب شده پهن کرده، سپس گز و بعد از آن یک لایه دیگر سوهان را روی گز قرار دهید. این عملیات باید به شکلی باشد که گز به طور کامل در دل سوهان پنهان شود. پس از قالب زدن و شکل دادن به ترکیب، آن را در یخچال قرار دهید تا سفت شود. برای مشاهده طرز تهیه سوهان اینجا کلیک کنید.
طرز تهیه گز شکلاتی
برای تهیه گز شکلاتی علاوه بر مواد اصلی لازم برای تهیه گز به شکلات نیز نیاز داریم. شما میتوانید شکلات را به صورت قطعه قطعه شده برای تزئین گز به کار ببرید یا با یک لایه نازک از شکلات سطح گز را بپوشانید.
طرز تهیه گز بدون قند
در لیست مواد اولیه گز بدون قند، قند و آرد دیده نمیشود یا ممکن است از آن ها به میزان بسیار جزئی استفاده شود. این گز برای افراد مبتلا به دیابت و کسانی که دارای رژیم های خاص هستند بسیار مناسب است.
نکات بسیار مهم برای خرید گز اصفهان
اگر قصد خریدن گز را دارید بهتر است به چند نکته که در ادامه بیان میکنیم، توجه کنید:
- گز را به صورت فله نخرید! در بیشتر مواقع گزهایی که به صورت فله تولید و عرضه میشوند از مواد اولیه نامرغوبی تولید شدهاند؛ در نتیجه گز بستهبندی شده بهترین انتخاب است.
- هنگام خرید گز بستهبندی، به نام و برند تجاری شرکت تولیدکننده گز توجه داشته باشید.
- با دقت به تاریخ تولید و تاریخ انقضای گز میتوانید به تازگی یا کهنه بودن آن پی ببرید.
در این مطلب سعی کردیم تا تمامی روش های طرز تهیه گز را به طور مختصر و مفید بیان کنیم. در انتها ذکر این نکته حائز اهمیت است که در تهیه گز خانگی ممکن است در بعضی از موارد، گز حالت بسیار شلی پیدا کند. توجه داشته باشید که اگر در زمان هم زدن شربت، سفتی آن به اندازه کافی نباشد، گز در زمان مصرف شل خواهد شد.
فروشگاه اینترنتی آجیل و خشکبار زربار با هدف جلب رضایت مشتریان توانسته در عرضه انواع گز بسیار موفق عمل کند. شما عزیزان میتوانید برای مشاهده و خرید انواع محصولات عرضه شده در این فروشگاه معتبر اینترنتی به قسمت «فروشگاه» مراجعه نمایید.
زربار به عنوان تخصصی ترین مجموعه حوزه آجیل و خشکبار در ایران، در سال1397 با هدف ایجاد یک مجموعه ی تخصصی در حوزه آجیل و خشکبار در استان اصفهان شروع به کار نموده است.