شکلات تلخ (Dark chocolate) که تاریخچۀ آن به پانصد سال پیش و کشور مکزیک باز می‌گردد، از جملۀ خاص‌ترین و محبوب‌ترین مواد غذایی مورد مصرف امروزۀ بشر است که دارای خواص معجزه آسایی است و مصرف آن ضامن سلامت بدن می‌شود. هرچند مصرف بیش از حد این تنقلات خوشمزه عوارض زیادی را به دنبال دارد؛ اما به مانند هر مادۀ غذایی دیگر، مصرف متعادل شکلات تلخ می‌تواند نقشی جدی در جهت سلامت بدن شما را ایفا کند. در این مطلب در مورد اینکه شکلات تلخ چاق کننده است یا لاغر کننده صحبت می کنیم.
شکلات تلخ چیست؟
شکلات تلخ یا شکلات تیره، برخلاف دیگر انواع شکلات‌ها که حاوی میزان بیشتر کره شیری هستند، برگرفته از کره کاکائو می‌باشد (البته در انواع شکلات‌ها، مقادیر متغیری از شیر، شکر و مغزیجات موجود است). سطح بالای کاکائوی موجود در آن موجب می‌شود که دارای طعم تلخی باشد.
این ماده غذایی پر ارزش سرشار از فیبر، آهن، پتاسیم، فسفر، روی، منیزیم، مس منگنز، سیلینیوم، انواع مختلفی از آنتی اکسیدان‌ها و مواد معدنی ضروری دیگر برای سلامتی بدن است. نکته قابل توجه و ویژه شکلات تلخ این است که چربی کاکائویی آن از نوع اشباع نشده و مفید می‌باشد. کاکائوی تلخ حاوی محرک‌های کافئین و تئوبرومین است؛ اما با این وجود موجب خللی در روند خواب شبانه شما نمی‌شود زیرا مقدار کافئین بسیار کمتری در مقایسه با قهوه دارد.
شکلات‌های تلخ در بازه ۶۰ تا ۹۹ درصد قرار دارند. هرچه کاکائوی موجود در شکلات بیشتر باشد شکلات غنی‌تر بوده و طعم تلخ‌تری دارد. همچنین طعم خشک آن به دلیل میزان کم قندها و جامدات شیر در آن می‌باشد. با این وجود شکلات تلخ حاوی وانیل و برخی دیگر از مواد امو لسی فایر دیگر می‌باشد. کارشناسان تغذیه شکلات‌های با درصد ۷۰ تا ۸۰ را مفیدتر و ضروری‌تر از سایر ترازهای دیگر شکلات تلخ برشمرده‌اند.
شکلات تلخ و لاغری
شکلات تلخ برای لاغری بسیار مفید است. از فواید معجزه آسای شکلات تلخ افزایش میزان سطح سوخت و ساز بدن می‌باشد که باعث می‌شود در بلند مدت وزن شما کاهش یابد.
در مقولۀ کاهش و افزایش وزن لازم است با واژۀ کلیدی متابولیسم آشنا باشیم.
اما متابولیسم چیست؟ در تعریف متابولیسم باید بگوییم که سیستم بدن شما قادر به دریافت پردازش و مصرف کالری است و تبدیل آن به سوخت و انرژی لازم برای بدن است که این انرژی و کالری با فعالیت‌های بدنی و فیزیکی روزانه مصرف سوزانده می‌شود؛ به سرعت سوزاندن کالری بدن سرعت متابولیسم گفته می‌شود در برخی افراد این سرعت متابولیسم بالاتر بوده و در برخی دیگر به دلیل مشکلات هورمونی و غده تیروئید سوخت و ساز در سطح پایینی قرار دارد.
هرچند که در هر کدام از افراد موجود در این دو دسته نیز سرعت متابولیسم ثابت نبوده و گاهی با سرعت بیشتر و سریع‌تری کالری سوزانده می‌شود و گاهی دیگر آهسته‌تر. در مطالعه‌ای، کارشناسان تغذیه بر روی افراد چاق و بزرگسال به این نتیجه رسیدند که مصرف هفتگی ۵ بار شکلات منجر به کاهش شاخص توده بدن (بی ام آی) خواهد شد.
شکلات تلخ چاق‌کننده یا لاغرکننده؟
شاید فکر کنید که شکلات به دلیل چربی و کالری بالا موجب بالا رفتن وزن و چاقی می‌شود؛ اما برخلاف این تصور رایج، کارشناسان تغذیه معتقدند که در شکلات تلخ ترکیباتی وجود دارد که سبب افزایش سطح سوخت و ساز بدن و تقویت متابولیسم آن می‌گردد.
همچنین آنها اظهار می‌کنند که شکلات‌های تلخ که دارای درصد کاکائوی بیش از ۶۰ می‌باشند برای کسانی که از رژیم کم کالری در برنامه روزانه خود استفاده می‌کنند، یک گزینه مناسب است. علاوه بر این طعم تلخ شکلات باعث کاهش سطح اشتها می‌گردد و همچنین چربی موجود در آن آوردن سرعت حذف غذا اشتها را برای زمان طولانی کنترل می‌کند.
ضمن اینکه مقادیر کافئین موجود در کاکائوی تلخ خود نیز خود منحصراً باعث کاهش سطح اشتها و افزایش سوخت و ساز بدن می‌شود.
بهترین زمان مصرف شکلات تلخ
نکتۀ مهمی که لازم است به یاد داشته باشید این است که وعده غذایی صبحانه بهترین زمان برای مصرف شکلات تلخ است؛ زیرا مصرف غذاهای پر کالری در وعده صبحانه باعث می‌شود که شما در طول روز انرژی بیشتری داشته باشید و نیاز کمتری برای مصرف فدایی دیگر به خصوص شام احساس کند.
این موضوع باعث می‌شود وزن شما به تعادل رسیده مناسبی رسیده و چربی قند و فشار خون در حد معتدل قرار گیرد. علاوه بر این مصرف شکلات تخته‌ای وعده صبحانه به دلیل وجود مواد آنتی اکسیدانی از سبب کاهش روند پیری و سلامت قلب می‌شود.
با وجود این مصرف روزانه بیش از حد شکلات تلخ فواید ذکر شدۀ بالا را در جهت کاهش وزن بدن در پی نداشته و بلکه نتیجه عکس را سبب شده و به جای چربی‌سوزی به سمت ذخیره چربی می‌رود؛ در نتیجه نه تنها به افزایش سوخت و ساز بدن و متابولیسم آن کمک نمی‌کند بلکه انباشته شدن چربی آن شمارا چاق‌تر می‌کند.
سخن آخر
در این مطلب درباره اینکه شکلات تلخ چاق کننده یا لاغر کننده است صحبت کردیم و گفتیم که مصرف در حد تعادل به لاغری کمک شایانی می‌کند؛ اما حد تعادلی که درباره آن صحبت کردیم در چه درجه‌ای است؟ یکی از متخصصان تغذیه و رژیم درمانی درباره مصرف شکلات تلخ برای کاهش وزن و سوزاندن چربی می‌گوید، شکلاتی که به منظور کاهش فصل مورد استفاده قرار گیرد حتماً باید ۸۵ درصد و در وزن ۳۰ گرم مصرف شود. او می‌گوید مطالعات و آزمایش‌های علمی گوناگون توسط متخصصان و کارشناسان تغذیه و رژیم غذایی فلوراییدهای موجود در شکلات تلخ به علت خواص آنتی اکسیدانی که دارند بشدت کاهش می‌دهند و سطح متابولیسم را پایین می‌آورد. افرادی که در در طول روز به صورت مداوم به صورت روزانه ۳۰ گرم شکلات تلخ ۸۵ درصد و یا بیشتر را در برنامه غذایی خود بدهند به نسبت دیگر افراد کالری و انرژی کمتری را دریافت می‌کنند.
زربار به عنوان تخصصی ترین مجموعه حوزه آجیل و خشکبار در ایران، در سال1397 با هدف ایجاد یک مجموعه ی تخصصی در حوزه آجیل و خشکبار در استان اصفهان شروع به کار نموده است.